CÔNG VĂN SỐ 100/2004/KHXX CỦA TÒA ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO V/v giải quyết yêu cầu tuyên bố một người là đã chết

Hà Nội, ngày 03 tháng 6 năm 2004

Kính gửi: Toà án nhân dân tỉnh Bạc Liêu

Sau khi nghiên cứu Công văn số 39/2004/CV-TDS ngày 06/4/2004 của Toà án nhân dân tỉnh Bạc Liêu, Toà án nhân dân tối cao có ý kiến như sau:

1. Theo quy định tại Điều 91 của Bộ luật Dân sự thì người có quyền, lợi ích liên quan có thể yêu cầu Toà án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết. Theo quy định của pháp luật thì cha, mẹ và con, anh chị em ruột với nhau bao giờ cũng có quyền, lợi ích liên quan đối với nhau; do đó, về nguyên tắc chung họ có thể yêu cầu Toà án quyết định tuyên bố người kia là đã chết theo quy định của pháp luật.

2. Để xác định Toà án nhân dân cấp huyện hay Toà án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết yêu cầu tuyên bố một người là đã chết phải căn cứ vào quy định tại Điều 11 của Pháp lệnh Thủ tục giải quyết các vụ án dân sự; cụ thể là:

- Trong trường hợp người yêu cầu Toà án tuyên bố một người là đã chết cư trú ở Việt Nam (không có sự tham gia của người Việt Nam ở nước ngoài...) thì đây là loại việc dân sự không có yếu tố nước ngoài, nên thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án nhân dân cấp huyện. Đối với trường hợp quý Toà nêu trong Công văn số 39/2004/CV-TDS mà chỉ có một mình anh Nguyễn Việt Kiều có đơn yêu cầu Toà án ra quyết định tuyên bố anh Nguyễn Hữu Trúc Khanh là đã chết thì Toà án nhân dân huyện Giá Rai có thẩm quyền giải quyết.

- Đối với trường hợp trong số những người có đơn yêu cầu gửi Toà án vừa có người cư trú ở Việt Nam vừa có người định cư ở nước ngoài thì đây là loại việc dân sự có yếu tố nước ngoài, nên thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án nhân dân cấp tỉnh. Đối với trường hợp quý Toà nêu trong Công văn số 39/2004/CV-TDS mà cả anh Nguyễn Việt Kiều và bố mẹ anh định cư ở nước ngoài đều có đơn yêu cầu Toà án ra quyết định tuyên bố anh Nguyễn Hữu Trúc Khanh là đã chết thì Toà án nhân dân tỉnh Bạc Liêu có thẩm quyền giải quyết.

Trên đây là ý kiến của Toà án nhân dân tối cao để quý Toà tham khảo trong việc giải quyết vụ án cụ thể tại địa phương.

KT. CHÁNH ÁN TOÀ ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO
PHÓ CHÁNH ÁN
Đặng Quang Phương